IGBT( مخفف کلمه The Insulated Gate Bipolar Transistor ) جزیی از نیمه هادی های قدرت بوده و در درجه اول به عنوان یک سوئیچ الکترونیکی استفاده میشود. این قطعه حامل اقلیت با امپدانس ورودی بالا و قابلیت بالای حمل جریان دوقطبی می باشد.
IGBT (ترانزیستور دو قطبی با گیت عایق شده ) یک نیمه هادی جدید و کاملاً صنعتی است که از ترکیب دو نوع ترانزیستور BJT و MOSFET ساخته شده است.بسیاری از طراحان، IGBT را به عنوان قطعه ای با ویژگی های ورودی MOSFET و ویژگی خروجی دوقطبی BJT نشان می دهند که یک دستگاه دو قطبی که با ولتاژ کنترل می شود.در دستگاههای جدید از این قطعه برای سوئیچینگ سریع و بازدهی بالا استفاده میشود.
سرج ارستر یک تجهیز حفاظتی بوده که برای حفاظت از لوازم برقی خانگی و تجهیزات صنعتی در برابر خطرات ناشی از اضافه ولتاژهای گذرا ساخته شده است.زمانی که ولتاژ در یک مدار یا بخشی از آن به بیشتر از مقدار تعیین شده در طراحی میرسد، به آن اضافه ولتاژ گفته میشود که ممکن است این وضعیت خطرناک باشد. بر اساس مدت زمان اضافه ولتاژ، ممکن است یک اضافه ولتاژ گذرا یا اضافه ولتاژ دائمی باشد. وسایل برقی و الکترونیکی، دستگاههای هستند که برای کار در یک مقدار حداکثر ولتاژ تغذیه طراحی شدهاند افزایش ولتاژ بیش از این مقدار تعیین شده، ممکن است خسارات قابل توجهی به دستگاه وارد کند.ممکن است فکر کنید که لوازم و تجهیزات خانه شما، تنها در اثر سرج های تولید شده ناشی از برخورد صاعقه آسیب ببینند، اما می دانید که 80 درصد تمام سرج ها از اطراف خانه شما و در هر شرایط آب و هوایی اتفاق می افتد.
فوتوسل وسیلهای است که نسبت به نور حساس بوده و با برخورد شعاعهای نوری با صفحه آن از خود ولتاژی تولید میکند و از تولید این ولتاژ میتوان رلهای را بکار انداخت که مداری را قطع یا وصل کند. طرز کار : طرز کار کلید فتوسل بدین صورت است که وقتی روز است، فتوسل ولتاژی را تولید میکند که این ولتاژ تولیدی به رلهای فرمان میدهد که مدار روشنایی معابر را قطع کند. با تاریک شدن هوا چون نوری وجود ندارد، فتوسل دیگر ولتاژی تولید نمیکند و جریانی به رله نمیرسد که دستور قطع لامپ های معابر را بدهد، در نتیجه لامپ های معابر روشن میشود.
لازم به تذکر است که فتوسل را در مراکز برق نصب میکنند و همراه آن یک تقویت کننده وجود دارد که تغییرات جریان در اثر نور تقویت میکند و رله بکار میاندازد.
رله ضربهای(رله راه پله و یا Impuls Relays )برای راه پله ها و محل هایی که مصرف کننده باید از چندین محل خاموش و روشن شود مورد استفاده قرار می گیرد.رله ضربهای تشکیل شده است از یک بوبین با هسته آهنی که یک اهرم در بالای آن قرار دارد. وقتی ولتاژ به بوبین وصل میشود، اهرم به طرف هسته کشیده میشود. در انتهای اهرم یک زائده پلاستیکی وجود دارد. در مقابل این زائده یک چرخ دنده به اندازه ۸/۱ دور دوران میکند. در زیر این چرخ دنده کنتاکتی وجود دارد که با چرخش چرخ دنده قطع و وصل میشود. طریقه قطع و وصل به این ترتیب است که روی محور چرخ دنده یک مکعب وجود دارد که هنگام دوران ، در یک مرحله سطح صاف مکعب و در مرحله بعد راس مشترک بین دو سطح جانبی مکعب روی کنتاکت قرار میگیرد و به این ترتیب مدار را قطع و وصل میکند.
سلف یا القاگر قطعهای از مدارات الکترونیک است که از یک سیم پیچ و هستهای مغناطیسی ساخته شده است. اگر مقدار جریان ثابت باشد ، شدت میدان مغناطیسی در هر نقطه از اطراف سیم ثابت خواهد بود . مقاومت اهمی سیم پیچ را در اغلب موارد می توان صفر فرض نمود و بنابر این با عبور جریان dc سیم پیچ مانند یک هادی عمل کرده و عکس العملی ندارد(ولتاژ دو سر آن صفر است).
اما چنانچه جریان عبوری بخواهد تغییر نماید، سیم پیچ با تغییر جریان مخالفت نموده و این مخالفت به صورت ایجاد ولتاژی به نام ولتاژ القائی بروز نماید. اصولاَ این خاصیت خودالقائی سیم پیچ می نامیم. بدین معنی که در اطراف سیم یک میدان مغناطیسی متغیر ایجاد خواهد شد . یعنی در این حالت شدت و جهت میدان مغناطیسی پیوسته تغییر می کند .
کلید RCBO گونه دیگری از کلیدهای محافظ جان می باشد که افزون بر جریان نشتی به اضافهبار هم واکنش نشان میدهند.
کلیدهای محافظ جان ترکیبی یا RCBO ؛ترکیبی از کلیدهای مینیاتوری (MCB)و محافظ جان معمولی ( RCCB ) میباشد و عملکرد آن ترکیب هر دو کلید می باشد.کلید های RCBO معمولا در در مواردی استفاده می شود که در آن نیاز به ترکیب حفاظت در برابر اضافه جریان )اضافه بار و اتصال کوتاه) و حفاظت در برابر جریان های نشتی زمین وجود دارد. این کلید ها در شناسایی و قطع این نوع خطا ها کمک می کند و این اطمینان را می دهد که حفاظت کامل از افراد و تجهیزات متصل را تضمین می کند.در زیر دیاگرام یک کلید RCBO را مشاهده می کنید.
ترانس جریان برای اندازه گیری جریان عبوری از شینه ها و کابل ها مورد استفاده قرار گرفته و توسط آمپر متر دیجیتالی یا آنالوگی که بر روی درب تابلو نصب می شوند ، قابل مشاهده است.برای انتخاب ترانس جریان 12 آیتم مهمی که بایستی مدنظر قرار داد به شرح ذیل می باشد.
1- کاربرد: بر حسب اینکه آیا ترانسفورماتور برای حفاظت استفاده می شود یا اندازه گیری ،ترانسفورماتور حفاظتی یا اندازه گیری انتخاب می شود
2- حداکثر ولتاژ سیستم (ولتاژ کاری): ترانسفورماتور جریان باید به گونه ای انتخاب شود که از نظر ایزولاسیون بتوان ولتاژ موثر فاز را تحمل نماید.3- جریان اسمی اولیه: ترانس باید به گونه ای انتخاب شود که جریان اولیه اسمی از جریان مدار بیشتر بوده و حتی الامکان نزدیک به آن باشد.
لومن واحد اندازه گیری مقدار نور یک منبع نور است. یک لومن یا یک واحد توان نوری (Luminous Flux) ، عبارت است از کل نور خارج شده از یک منبع نور در هر ثانیه و یا به عبارتی دیگر کل نور دریافت شده توسط یک جسم در هر ثانیه می باشد ، که آن را با حرف برگرفته از زبان یونانی فی [Φ ] نشان می دهیم. شار نوری را نباید با شار تابشی که معیاری برای سنجش توان کل نور گسیلشدهاست اشتباه گرفت زیرا شار نوری به گونهای تعریف شده تا بازتابدهنده حساسیت متغیر چشم انسان به طول موج های مختلف نور باشد.
در دستگاه بینالمللی یکاها، یکای شار نوری، لومن (lm) است. هر لومن به صورت شار نوری تولیدشده توسط یک منبع نوری با شدت روشنایی یک شمع در زاویه فضایی یک استرادیان تعریف میشود.
سنسور المان حس کننده ای است که کمیت های فیزیکی مانند فشار، حرارت، رطوبت، دما، و ... را به کمیت های الکتریکی پیوسته (آنالوگ) یا غیرپیوسته (دیجیتال) تبدیل می کند. استفاده از سنسورها به ویژه در صنعت و برای فرایند کنترل مساله ای حیاتی محسوب می شود.یک سیگنال آنالوگ مقداری پیوسته در زمان است که نوعی از اطلاعات را منتقل می کند. سیگنال های دیجیتال برخلاف سیگنال های آنالوگ سیگنال های گسسته هستند و مقادیر محدودی را چه از نظر زمان و چه از نظر مقدار در بر می گیرند. از نظر ریاضی می توان گفت که این سیگنال ها تنها از صفر و یک تشکیل شده اند. کار کردن با ابزارهای الکترونیک به معنی سر و کار داشتن با هر دو سیگنال آنالوگ و دیجیتال است، چرا که ورودی و خروجی آن ها به نوعی با دنیای طبیعی و آنالوگ در تعامل بوده اما اغلب ریزپردازنده ها، کامپیوترها و … دیجیتال هستند.
الکتروموتورها هنگام راه اندازی جریان شدیدی بین ۵ تا ۷ برابر جریان نامی از شبکه دریافت می کنند. برای کنترل این جریان در الکتروموتورهای سه فاز روش های زیادی وجود دارد که ستاره مثلث یکی از ارزان ترین آن ها می باشد. برای استفاده از روش ستاره مثلث باید به ولتاژ الکتروموتور دقت کرد چون نمی توان هر الکتروموتوری را به صورت ستاره و مثلث راه اندازی کرد.در روش ستاره مثلث، الکتروموتور را ابتدا به صورت ستاره راه اندازی کرده و بعد از گذشت چند ثانیه به حالت مثلث سوئیچ می شود. زمان راه اندازی به اندازه ی الکتروموتور، میزان بار متصل شده به آن و … بستگی دارد.در تصویر زیر دیاگرام فنی یک کلید ستاره مثلث را مشاهده میکنید. در قسمت صفحهی راهنما مشخص شده که کلید دارای یک حالت قطع، یک حالت ستاره و یک حالت مثلث با زاویهی 60 درجه میباشد.